काठमाडौं । सरकारी स्वामित्वको दूरसञ्चार कम्पनी नेपाल टेलिकमले आफ्ना प्रयोगकर्तालाई इन्टरनेटमा आधारित सिमकार्ड (ई-सिम) उपलब्ध गराउने तयारी गरिरहेको छ ।

हाल बजारमा उपलब्ध हुने प्लास्टिकबाट बनेका चिपजडित कार्डको साटो कम्पनीले मोबाइल डिभाइस तथा विभिन्न डिजिटल डिभाइसमै इम्बेड गर्न सकिने ई-सिम उपलब्ध गराउने विषय यसअघि नै सार्वजनिक गरिसकेको छ ।

यसका लागि टेलिकमले चालू आर्थिक वर्ष २०७८/०७९ को वार्षिक कार्यक्रममा ‘ई-सिमको प्लेटफर्म’ राख्ने योजनासहित बजेट निर्धारण गरेको छ ।

जसमा चालू आवभित्र ई-सिम सहित कूल ८० लाख सिम भित्र्याउने कम्पनीको तयारी छ । त्यसमध्ये यो वर्ष एकदेखि डेढ लाखसम्म ई-सिम ल्याउने योजनामा कम्पनी छ ।

यस्तोमा कम्पनीले हाल ई-सिमका लागि आफ्नै प्लेटफर्म बनाउने अथवा बाहिरबाट खरिद गर्ने भन्ने विषयमा अध्ययन गरिरहेको कम्पनीका प्रवक्ता राजेश जोशीले बताए ।

‘हामी ई-सीमको लागि आवश्यक अध्ययनको क्रममा छौं,’ उनले भने, ‘आवश्यक कागजात तयारी गरि चाँडै यो प्रक्रिया अघि बढ्नेछ ।’

त्योसँगै प्लाटफर्म परीक्षणको काम सम्पन्न गरी ई-सीम वितरण सुरु हुने जोशीले बताए । उनका अनुसार यो प्रक्रिया सम्पन्न गरी ई-सीम वितरणको काम चालू आर्थिक वर्षभित्र सुरु गर्ने योजना कम्पनीको रहेको छ ।

त्यसका लागि टेलिकमले हाल सीडीएमएमा प्रयोग हुँदै आएको ९७६ रेन्जमा आधारित सिमलाई प्रयोगमा ल्याउन सक्ने देखिएको छ ।

यसअघि टेकपानासँग कुराकानी गर्दै टेलिकमका प्रबन्ध निर्देशक डिल्लिराम अधिकारीले ९७६ मा आधारित नम्बरबाट ई-सीम वितरण गर्न सकिने सम्भावना रहेको जानकारी दिएका थिए ।

उनले अबको प्रविधि नै ई–सीम भएकाले कम्पनी पनि सोही अनुरूप ई–सीम सुरु गर्ने तयारीमा रहेको बताए । ई-सिममार्फत एउटा फोनबाट अर्को फोनमा डेटा सार्न, ई-सिममा उपलब्ध डेटालाई आवश्यकता अनुसार परिवर्तन गर्न समेत सकिन्छ ।

यसको अर्थ तपाईं सिमकार्ड नझिकेर नै अर्को मोबाइल सेवाप्रदायकको नेटवर्कमा जोडिन सक्नुहुन्छ ।

यसको अर्को फाइदा भनेको सिम कार्ड राख्नका लागि मोबाइल डिभाइसमा छुट्टै स्थान नै आवश्यक पर्दैन । यस्तो अवस्थामा स्मार्टवाच तथा फिटनेस डिभाइसलाई समेत मोबाइल नेटवर्कमा जोड्न सकिन्छ ।

यसरी डिभाइसमा इम्बेड भएर आउने ई-सिमले भविष्यमा फिजिकल (भौतिक) सिम कार्डलाई पूर्णरुपमा प्रतिस्थापन गर्नसक्ने अनुमान गर्न थालिएकाे छ ।

के हो ई-सिम ?
ई-सिम मोबाइल फोनमा प्रयोग हुने भर्चुअल सिम हो । ई-सिम मुख्य डिभाइसका लागि प्रयोग हुनेछ । उक्त डिभाइसमा सिम कार्डबिनै मोबाइल तथा डिभाइसमा इन्टरनेट तथा फोन गर्न सक्ने व्यवस्था हुनेछ ।

हाल नेपाली बजारमा सिम कार्ड किने मोबाइलको डिभाइसअनुसार सिम कार्डको प्रयोग गर्नुपर्दछ । तर आगामी दिनमा ई–सिम कार्यन्वयन आएमा उक्त सिम कार्ड किनेर हाल्नुपर्ने बाध्यता हट्नेछ ।

ई-सिमको अवधारणा सञ्चालनमा आएमा अहिले सिमकार्ड किन्ने प्रचलनको अन्त्य हुने टेलिकमको भनाइ छ । जसमा डिभाइसमै सम्पूर्णसिमको सेवा सुविधा भएकाले सहज हुनेछ ।

‘ई-सिम प्रयोगमा आएपछि टेलिकमको सेवा प्रदायक कार्यालयमा गएर सिम लिन आवश्यक पर्दैन,’ उनले भने, ‘अबको दिनमा भौतिक रुपमा उपस्थित भई गर्ने कार्यको अन्त्य हुनेछ ।’

ई-सिम कार्ड हरायो, वा बिग्रियो भनेर हुने तनाव समेत नहुने देखिन्छ । ई-सिमले अपरटेर परिवर्तन गर्दा दोस्रो सिम कार्ड लिने झन्झट समेत पर्दैन । टेलिकम सेवा प्रदायक समेत फरक–फरक रहेकाले उनीहरू परिवर्तन गर्न चाहेमा समेत सहजै गर्न सकिने सुविधा रहेको छ ।

आइफोन, सामसुङ, गुगल, मोटोरोला जस्ता स्मार्ट फोनमा ई–सिमको सुविधा रहेको छ । ती कम्पनीको मोबाइलमा ई-सिम सपोर्ट गर्ने विवरणहरू सार्वजनिक भएका छन् । ई-सिम टेलिकम कम्पनीले ओभर द एयर एक्टिभेट हुनजान्छ । तर, त्यसमा प्रयोगकर्ताले आफ्नो सिम

कार्डको जस्तै फिचरसमेत पाउन सक्नेछन् । ई-सिम कार्डको प्रयोगकर्ताले अपरेटर बदल्न खोजेको खण्डमा सजिलै परिवर्तन गर्न सक्नेछन् ।
सामसुङको ग्लोक्सी नोट २० नोट २० अल्ट्रा, सामसुङ ग्लोक्सी एस २१, ५ जी, एप्पलको ११, आइफोन ११ प्रो, आइफोन ११ प्रो म्याक्स, आइफोन १२ मिनी, आइफोन १२ प्रो र आइफोन १२ प्रो म्याक्समा पनि ई–सिम सपोर्ट गर्ने भएको छ । त्यसैले सो सिस्टमलाई सपोर्ट गर्नको लागि डिभाइस उपलब्ध नभएकाले सो अनुसारको डिभाइस उपलब्ध गर्न आवश्यक रहेको उनले बताए ।

ई-सिममार्फत एउटा फोनबाट अर्को फोनमा डेटा सार्न, ई–सिममा उपलब्ध डेटालाई आवश्यकता अनुसार परिवर्तन गर्न समेत सकिन्छ । साथै, डिभाइसमा इम्बेड भएर आउने ई–सिमले भौतिक रुपमा उपस्थित भई डिभाइसको कार्य गर्नुपर्नेको अन्त्य हुने टेलिकमको दाबी छ ।